ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏တာ၀န္ႏႇင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္

ဖြဲ႕စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပါ

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏တာ၀န္ႏႇင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္

၂၀၂။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္
(က) ျပည္ေထာင္စုအစုိးရ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားကုိ လိုအပ္သလို သတ္မႇတ္ႏိုင္သည္။ ထုိ့ျပင္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားကုိ ျပင္ဆင္သတ္မႇတ္ျခင္း ျဖည့္စြက္ျခင္း ျပဳႏုိင္သည္။
(ခ) ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦးေရကုိ လိုအပ္သလို သတ္မႇတ္ႏုိင္သည္။ ထုိ့ျပင္ သတ္မႇတ္ဦးေရကုိ တိုးျခင္း၊ ေလ်ာ့ျခင္း ျပဳႏုိင္သည္။

၂၀၃။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အား တာ၀န္ခံရမည္။ ဒုတိယသမၼတမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအားလည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတမႇတစ္ဆင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အားလည္းေကာင္း တာ၀န္ခံရမည္။

၂၀၄။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္
(က) ျပစ္ဒဏ္လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ ေပးပုိင္ခြင့္ရႇိသည္။
(ခ) အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးႏႇင့္လံုျခံဳေရးေကာင္စီ၏ ေထာက္ခံခ်က္ႏႇင့္အညီ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးပုိင္ခြင့္ရႇိသည္။

၂၀၅။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ဥပေဒႏႇင့္အညီ
(က) ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕မ်ား၊ ဂုဏ္ထူးေဆာင္တံဆိပ္မ်ား ခ်ီးျမႇင့္အပ္ႏႇင္းျခင္းျပဳႏုိင္သည္။
(ခ) ခ်ီးျမႇင့္အပ္ႏႇင္းထားသည့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕မ်ား၊ ဂုဏ္ထူးေဆာင္တံဆိပ္မ်ားကုိ ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းျခင္းျပဳႏုိင္သည္။

၂၀၆။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္မ်ားႏႇင့္ သံတမန္ဆက္သြယ္ျခင္း၊ သံတမန္အဆက္အသြယ္ျဖတ္ေတာက္ျခင္းျပဳႏုိင္သည္။ သုိ့ရာတြင္ ခ်က္ခ်င္းအေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည့္အေျခအေနမ်ဳိး၌ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးႏႇင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီႏႇင့္ ညိႇႏိႈင္းလ်က္ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္တစ္ခုႏႇင့္ သံတမန္အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္ႏုိင္သည္။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ မိမိ၏အေရးယူေဆာင္ရြက္ခ်က္ကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သုိ့ တင္ျပအတည္ျပဳခ်က္ရယူရမည္။

၂၀၈။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ဥပေဒႏႇင့္အညီ ၀န္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္း အႀကီးအမႇဴးမ်ားကုိ ခန့္အပ္ျခင္း၊ ထုတ္ပယ္ျခင္း ျပဳႏုိင္သည္။

၂၀၉။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ဥပေဒႏႇင့္အညီ
(က) ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရႇိေသာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ၊ ေဒသဆိုင္ရာ (သုိ့မဟုတ္) ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္းဆုိင္ရာစာခ်ဳပ္မ်ားကုိ ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း၊ အတည္ျပဳေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္း၊ စာခ်ဳပ္မ်ားမႇ ႏုတ္ထြက္ျခင္း ျပဳရမည္။
(ခ) ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ ရယူရန္မလိုအပ္ဘဲ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရႇိေသာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ၊ ေဒသဆိုင္ရာ (သုိ့မဟုတ္) ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္းဆုိင္ရာစာခ်ဳပ္မ်ားကုိ ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း၊ အတည္ျပဳေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္း၊ စာခ်ဳပ္မ်ားမႇ ႏုတ္ထြက္ျခင္း ျပဳႏိုင္သည္။

၂၁၀။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ႏုိင္ငံေတာ္၏မူ၀ါဒမ်ားႏႇင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အေျခအေနအရပ္ရပ္တို့ကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ျဖစ္ေစ၊ ျပည္သူ့လႊတ္ေတာ္ (သုိ့မဟုတ္) အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ျဖစ္ေစ၊ ႏုိင္ငံတစ္၀န္းလံုးသုိ့ျဖစ္ေစ အခါအားေလ်ာ္စြာ မိန့္ခြန္းေျပာၾကားခြင့္၊ သ၀ဏ္လႊာေပးပုိ့ခြင့္ရႇိသည္။

၂၁၁။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ လိုအပ္လွ်င္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အေရးေပၚအစည္းအေ၀းကုိျဖစ္ေစ၊ အထူးအစည္းအေ၀းကုိျဖစ္ေစ ေခၚယူက်င္းပေပးရန္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နာယကအား အေၾကာင္းၾကားႏုိင္သည္။

၂၁၂။(က) ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀း တစ္ခုႏႇင့္ တစ္ခုအၾကား ႏိုင္ငံေတာ္၏ဘ႑ာေငြ အရအသံုးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားမႇအပ ခ်က္ခ်င္းအေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ဥပေဒ ကဲ့သုိ့ အာဏာတည္ေသာအမိန့္ကုိ ထုတ္ျပန္ခြင့္ရႇိသည္။
(ခ) ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ပုဒ္မခြဲ(က)အရ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ဥပေဒကဲ့သုိ့ အာဏာတည္ေသာအမိန့္ကုိ ႐ုပ္သိမ္းျခင္းမရႇိလ်င္ ယင္းအမိန့္ထုတ္ျပန္သည့္ေန့ရက္မႇ ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း က်င္းပေသာ အနီးကပ္ဆံုး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းသုိ့ တင္ျပ၍ အတည္ျပဳခ်က္ရယူရမည္။ ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀း က်င္းပရန္ မရႇိလ်င္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အထူးအစည္းအေ၀းကုိ ေခၚယူက်င္းပေစ၍ အတည္ျပဳခ်က္ရယူရမည္။
(ဂ) ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္မရရႇိလွ်င္ ဥပေဒကဲ့သုိ့ အာဏာတည္ေသာအမိန့္သည္ အတည္မျပဳသည့္ေန့မႇစ၍ အာဏာတည္ျခင္းမႇ ရပ္စဲရမည္။
(ဃ) ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ထုိဥပေဒကဲ့သုိ့ အာဏာတည္ေသာအမိန့္ကုိ လိုအပ္ေသာကာလအပုိင္းအျခားအထိ ဆက္လက္အတည္ျဖစ္ေစႏုိင္သည္။
(င) ဥပေဒကဲ့သုိ့ အာဏာတည္ေသာအမိန့္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည့္ေန့မႇစ၍ ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ႐ုပ္သိမ္းၿပီးျဖစ္ေစကာမူ ထုိဥပေဒကဲ့သုိ့ အာဏာတည္ေသာအမိန့္ကုိ အနီးကပ္ဆံုးက်င္းပမည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းသုိ့တင္ျပရမည္။
(စ) ဥပေဒကဲ့သုိ့ အာဏာတည္ေသာအမိန့္တြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္မရႇိေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္ပါရႇိလွ်င္ ယင္းျပ႒ာန္းခ်က္သည္ ပ်က္ျပယ္ရမည္။

၂၁၄။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳျပ႒ာန္းသည့္ဥပေဒမ်ားကုိ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏႇင့္အညီ အေရးယူေဆာင္ရြက္ၿပီး လက္မႇတ္ေရးထုိးရမည္။ ယင္းသို့ လက္မႇတ္ေရးထုိးၿပီးေသာဥပေဒမ်ားကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ျပန္တမ္းတြင္ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာရမည္။

၂၁၅။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိအားအပ္ႏႇင္း ထားသည့္ တာ၀န္ႏႇင့္လုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ားကုိ က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္မႈ သုိ့တည္းမဟုတ္ က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္သည့္အေနျဖင့္ ျပဳခဲ့ေသာျပဳလုပ္မႈ အတြက္ မည္သည့္လႊတ္ေတာ္၊ မည္သည့္တရား႐ံုးတြင္မ် ေျဖရႇင္းရန္ တာ၀န္မရႇိေစရ။ သုိ့ရာတြင္ ဤကဲ့သုိ့ တာ၀န္မရႇိေစျခင္းသည္ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတအား ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ စြပ္စြဲျပစ္တင္ျခင္းႏႇင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏႇင့္ သက္ဆုိင္ျခင္းမရႇိေစရ။

ဒုတိယသမၼတမ်ား၏ တာ၀န္ႏႇင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား

၄၄။ ဒုတိယသမၼတမ်ားသည္ ႏိုင္ငံ ေတာ္သမၼတအားလည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတမႇ တစ္ဆင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အားလည္းေကာင္း တာ၀န္ခံရမည္။

၄၅။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ျပည္ပသို့ ခရီးသြားေနခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္စဥ္အခါက ဒုတိယဆႏၵမဲအမ်ားဆုံးရရႇိသည့္ ဒုတိယသမၼတသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ တာ၀န္၀တၲရားမ်ားကို ယာယီပူးတြဲထမ္းေဆာင္ရမည္။

၄၆။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက တာ၀န္ ေပးအပ္ေသာ ဒုတိယသမၼတတစ္ဦးသည္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၀န္ႀကီး ဌာနမ်ားႏႇင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အရအသုံးခန့္မႇန္း ေျခေငြစာရင္းမ်ားကို ဦးေဆာင္စိစစ္၍ ယင္းတို့၏ အရအသုံးေငြစာရင္း လ်ာထားခ်က္ကိုလည္းေကာင္း၊ က်န္ဒုတိယသမၼတတစ္ဦးသည္ တိုင္းေဒသႀကီး သို့မဟုတ္ ျပည္ နယ္အရအသုံးေငြစာရင္းမ်ားကို ဦးေဆာင္စိစစ္၍ ယင္း၏အရအသုံး ေငြစာရင္းလ်ာထားခ်က္ကိုလည္းေကာင္း ဘ႑ာေရးေကာ္မရႇင္သို့ တင္ျပရမည္။

၄၇။ ဒုတိယသမၼတမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခြဲေ၀သတ္မႇတ္ေပးေသာ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ရမည္။
(ရည္ညႊန္း။ ။ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ အဖြဲ႕ဥပေဒ)

Source from

http://www.news-eleven.com/index.php?option=com_content&view=article&id=7043:2011-02-04-08-06-01&catid=42:2009-11-10-07-36-59&Itemid=112