ျပည္တြင္းထုတ္စာေစာင္ အမ်ားအျပား
ဆင္ဆာတင္စရာ မလုိ
ဆင္ဆာတင္စရာ မလုိ
By ဦးေက်ာ္ထင္
တနလၤာ, 28 မတ္ 2011
ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ႏုိင္ငံေရး စနစ္သစ္အရ စာေပစိစစ္ေရး မူ၀ါဒ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းနဲ႔ လုံးခ်င္းစာအုပ္တခ်ဳိ႕ စာေပစိစစ္ေရး တင္စရာမလုိဘဲ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ေပးသြားဖို႔ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြက စီစဥ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း သတင္းအေျခခံ ထုတ္ေ၀မႈ မပါ၀င္သလို ကန္႔သတ္မႈေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေနာက္ဆုံး မူ၀ါဒ အေျပာင္းအလဲ အေပၚမွာေတာ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေနသူေတြက သံသယ အျမင္ေတြ ရွိေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို စုံစမ္းထားတဲ့ ဗြီအိုေအ ထုိင္းအေျခစုိက္ သတင္းေထာက္ ကုိေက်ာ္ထင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
အႏုပညာ၊ သုတ၊ ရသ၊ အားကစား၊ က်န္းမာေရး၊ ကေလးက႑၊ ဂမၻီရနဲ႔ နည္းပညာဆုိင္ရာ မဂၢဇင္းေတြဟာ ေျပာင္းလဲေတာ့မယ့္ မူ၀ါဒသစ္အရ စိစစ္ေရး တင္စရာ မလုိေတာ့ဘူးလုိ႔ စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ႕က ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေပနဲ႔ စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕ကုိ အေၾကာင္းၾကားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေပနဲ႔ စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦးကုိကုိက အစုိးရသစ္ ဖြဲ႕ၿပီးခ်ိန္မွာ ဒီမူ၀ါဒ အသက္၀င္လာမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ေလာေလာဆယ္ကေတာ့ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန အေနနဲ႔ မူအားျဖင့္ သေဘာတူထားတယ္။ သုိ႔ေသာ္ အစုိးရ အေျပာင္းအလဲ ရွိေနတယ္။ အစုိးရသစ္နဲ႔ အေဟာင္းၾကားထဲ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အစုိးရသစ္က တာ၀န္ယူၿပီးခ်ိန္မွာ အစုိးရသစ္မွာ တာ၀န္ယူမယ့္ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးအသစ္ ထပ္လာရင္ ဒီဟာေတြ လုပ္ေပးမယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒါက သူတုိ႔ေျပာတဲ့အတုိင္း၊ က်ေနာ့္စိတ္ထဲ ထင္တာကေတာ့ ဧၿပီလအတြင္း သုိ႔မဟုတ္ ေမလေလာက္မွာ ဒီစနစ္သစ္က ျဖစ္လာမယ္ထင္တယ္။”
အခုလုိ ေျပာင္းလဲလုိက္တာေၾကာင့္ လက္ရွိ ထုတ္ေ၀ေနတဲ့ ဂ်ာနယ္ ၈၄ ေစာင္နဲ႔ မဂၢဇင္း ၁၁၃ ေစာင္ဟာ စိစစ္ေရးမတင္ဘဲ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ရလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အမ်ဳိးအစား ဂ်ာနယ္ေတြ၊ မဂၢဇင္းေတြကေတာ့ အရင္အတုိင္း စာေပစိစစ္ေရးက ခြင့္ျပဳမွ ထုတ္ေ၀ခြင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အကန္႔အသတ္တခ်ဳိ႕ ရွိတယ္ ဆုိေပမဲ့ မူ၀ါဒ ေျပာင္းလဲလုိက္တာဟာ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ ရလာႏုိင္မယ့္ အလားအလာေကာင္းလုိ႔ ဦးကုိကုိက သုံးသပ္ပါတယ္။
“ဒါကေတာ့ ေသခ်ာတာေပ့ါဗ်ာ။ စာေပစိစစ္ေရးကုိ မျဖတ္ခ်င္ဘူး၊ စိစစ္ေရးကုိ ေက်ာ္လႊားခ်င္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ စာေပေလာကသားေတြက ခဏခဏ ေျပာေနတယ္။ အခုက အကုန္လုံး မဟုတ္ေတာင္မွ က်ေနာ္တုိ႔ သိပ္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လုိေခၚမလဲ too sensitive သိပ္မျဖစ္တဲ့ဟာေပါ့ဗ်ာ။ အဓိကဟာေတြကုိ စၿပီးေတာ့ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တဲ့ အေနနဲ႔ ေပးလုိက္တာ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္အရာမွာမဆုိ လြတ္လပ္လာရင္ တာ၀န္ယူမႈေတြေတာ့ တြဲပါလာမွာေပါ့ဗ်ာ။”
အခုလို စာေစာင္ေတြဟာ ဆင္ဆာအဖြဲ႕ကတဆင့္ သြားစရာမလုိဘူး ဆုိေပမဲ့ ထုတ္ေ၀မႈေတြအေပၚ တာ၀န္ယူရမွာ ျဖစ္သလုိ က်င့္၀တ္ခ်ဳိးေဖာက္တယ္လို႔ သိရွိရင္လည္း အေရးယူတာေတြ လုပ္ေဆာင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီလုိအေျခအေနေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တာမုိ႔ အခုေျပာင္းလဲလုိက္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ အျပည့္အ၀ လြတ္လပ္ခြင့္ ရတယ္လို႔ မဆုိႏုိင္ေၾကာင္း ျပည္ပအေျခစုိက္ BMA ျမန္မာ့သတင္းသမဂၢရဲ႕ ဒု-ဥကၠ႒ ဦးဇင္လင္းက ေျပာပါတယ္။
“အေရးႀကီးတာ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္ဆုိတာ သတင္းဂ်ာနယ္ေတြ၊ သတင္းစာေတြကုိ လြတ္လပ္ခြင့္ ေပးရမွာ။ ပုဂၢလိက သတင္းစာေတြ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ေပးရမွာ။ အခုကေတာ့ တဆင့္ခ်င္းသြားမယ္လုိ႔ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ယူဆတာေပ့ါေလ။ သုိ႔ေသာ္ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီေန႔ လႊတ္ေတာ္အခင္းအက်င္းကို ၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့လည္း ဒီဟာေတြက လူျမင္ေကာင္းေအာင္ အဖာအေထးေတြ လုပ္ျပေနတယ္လုိ႔ အဲဒီလိုပဲ ျမင္တယ္။ ဒီေလာက္ကေလး ေပး႐ုံနဲ႔ေတာ့ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္၊ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္၊ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ ဘယ္ေလာက္မွ ထူးျခားသြားမယ္လုိ႔ မထင္ဘူး။”
နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႕နဲ႔ သတင္းသမား ကာကြယ္ေရး ေကာ္မတီတို႔ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ နိမ့္က်တဲ့ ႏုိင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ နာမည္ဆုိးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ စာေပစိစစ္ေရးဟာ သတင္းဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းေတြကုိသာမက ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တယ္လုိ႔ ယူဆရတဲ့ စာနယ္ဇင္းသမားေတြရဲ႕ စာေတြကုိပါ ပိတ္ပင္တတ္ပါတယ္။
Find this article at:
http://www.voanews.com/burmese/news/burma-censorship-118767534.html
အမ်ဳိးအစား(၆)မ်ဳိးတြင္ အက်ဳံး၀င္ေသာ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းႏွင့္ လုံးခ်င္းစာအုပ္မ်ား စိစစ္ေရး တင္စရာမလုိဘဲ တုိက္႐ုိက္ တည္းျဖတ္ ထုတ္ေ၀ႏုိင္ေတာ့မည္
ေက်ာ္ေဇယ်
ရန္ကုန္၊ မတ္-၂၆
ျဖစ္ေပၚလာမည့္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္သစ္ကုိေမွ်ာ္မွန္း၍ စာေပစိစစ္ေရးမူ၀ါဒအခ်ဳိ႕ကုိေလွ်ာ့ေပါ့ကာ ဂ်ာနယ္ႏွင့္ မဂၢဇင္း အမ်ဳိးအစားအမ်ားစုအား စာေပစိစစ္ေရးႏွင့္ မွတ္ပုံတင္ဌာနသုိ႔ မူၾကမ္း ႀကိဳတင္ စိစစ္ခံရန္မလုိဘဲ လြတ္လပ္စြာတည္းျဖတ္ထုတ္ေ၀ႏုိင္ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဂ်ာနယ္ႏွင့္မဂၢဇင္းမ်ားတြင္ အႏုပညာ၊ သုတရသ၊ အားကစား၊ က်န္းမာေရး၊ ကေလး၊ ဂမၻီရ၊ နည္းပညာအမ်ဳိး အစားမ်ားကုိ ယင္းကဲ့သုိ႔ ကင္းလြတ္ခြင့္မ်ားေပးလုိက္ျခင္း ျဖစ္ရာ လက္ရွိထုတ္ေ၀ ေနေသာ ဂ်ာနယ္ ၁၇၂ေစာင္အနက္ ၈၄ေစာင္၊ မဂၢဇင္း ၁၈၄ေစာင္တြင္ ၁၁၃ေစာင္တုိ႔ အက်ဳိးခံစား ခြင့္ရရွိၾကေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
အေထြေထြထုတ္ေ၀ခြင့္ဟုေခၚေသာ လုံးခ်င္းစာအုပ္မ်ားထုတ္ေ၀ရာတြင္လည္း အထက္ပါ အမ်ဳိးအစားေျခာက္မ်ဳိးႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာ စာမူမ်ား၊ ၀တၳဳလုံးခ်င္းမ်ား၊ ပုံျပင္ႏွင့္ ႐ုပ္ျပစာအုပ္မ်ားကုိ လည္း ႀကဳိတင္စိစစ္ခံရန္မလုိဘဲ ထုတ္ေ၀ႏုိင္မည္ဟု စာေပစိစစ္ႏွင့္မွတ္ပုံတင္ဌာနမွ သိရသည္။
ႀကိဳတင္စိစစ္ခံရန္မလုိေတာ့ေသာ္လည္း ပုံႏွိပ္ၿပီး အေခ်ာစာေစာင္၊ စာအုပ္မ်ားကုိမူ စာေပစိစစ္ႏွင့္ မွတ္ပုံတင္ဌာနသုိ႔ တင္ျပရမည္ျဖစ္သည္။
“ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒသစ္နဲ႔အညီ လက္ရွိတင္းက်ပ္ထားတဲ့ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀မူ၀ါဒေတြကုိ အဆင့္လုိက္ေျဖေလ်ာ့လုိက္ေလ်ာသြားမွာပါ။ အခုလုိက္ေလ်ာမႈျပဳလုိက္တဲ့အဆင့္ကုိလည္း အစုိးရ အသစ္က စၿပီးလုပ္ပါေတာ့ဆုိတဲ့ေန႔မွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္မႈနဲ႔အတူ တာ၀န္ယူမႈေတြပါ ပါလာမယ္ဆိုတာ အထူးဂ႐ုျပဳရမွာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ျပည္သူ႔ဆက္ဆံေရးဦးစီးဌာန ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ႏွင့္ စာေပစိစစ္ႏွင့္ မွတ္ပံုတင္ဌာနတာ၀န္ခံ ဦးတင့္ေဆြက ဖလား၀ါးနယူးစ္သို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည္။
“လက္ရွိစာေပစိစစ္ေရးမူ၀ါဒ(Norm)ဟာ စာေပစိစစ္ေရး ူရယ္လို႔မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ျပ႒ာန္းခ်က္အသစ္ဟာ တည္းျဖတ္ထုတ္ေ၀သူမ်ား လိုက္နာက်င့္သံုးရမယ့္စံေတြသေဘာမ်ဳိး သက္၀င္သြားပါလိမ့္မယ္”ဟု ဦးတင့္ေဆြက ဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။
စာေပစိစစ္ေရးႏွင့္မွတ္ပံုတင္ဌာနသုိ႔ မူၾကမ္းႀကိဳတင္စရာမလိုေတာ့ေသာ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ား သည္ ထုိပံုမွန္ထုတ္စာေစာင္မ်ား ရပ္နားလိုလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ရပ္နားရာမွ ျပန္လည္ထုတ္ေ၀လိုလွ်င္ျဖစ္ေစ ယင္းကို တရား၀င္စာျဖင့္ အေၾကာင္းၾကားရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ထုတ္ေ၀သူ၊ ပံုႏွိပ္သူမ်ား သည္ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ရရွိထားၾကသူမ်ားျဖစ္ရန္ လိုအပ္ၿပီး လုပ္ငန္းတစ္ခုခ်င္းအလိုက္လည္း ထုတ္ေ၀သူႏွင့္ ပံုႏွိပ္သူမ်ားအၾကား လုပ္ငန္းအပ္ႏွံမႈစာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ဆိုထားျခင္းကို တင္ျပရန္ လိုမည္ျဖစ္သည္။
“ဒီလုိေျဖေလွ်ာ့ေပးတာကို ႀကိဳဆုိပါတယ္။ ႀကိဳဆုိမႈနဲ႔အတူ တာ၀န္ေတြပိုၿပီးႀကီးလာပါတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးက ဒါျဖဳတ္ဆုိျဖဳတ္လုိက္႐ံုပဲ။ အယ္ဒီတာေတြကိုလည္း ေသေသ ခ်ာခ်ာ မွာၾကားထားဖို႔ လုိလာပါၿပီ။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ လိုလားတဲ့ Free Press အဆင့္ကုိေရာက္ဖို႔ အားလံုးက သတိနဲ႔၀ိုင္းၿပီး ကူညီပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရပါလိမ့္မယ္”ဟု ထုတ္ေ၀သူ အယ္ဒီတာ ဦးမ်ဳိးေအာင္(႐ုကၡေဗဒ)က ေျပာသည္။
အဆုိပါ စာေပႏွင့္စာနယ္ဇင္းဆုိင္ရာ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးတင့္ေဆြႏွင့္ စာေပႏွင့္စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕အတြင္းေရးမွဴး ဦးကိုကို(ကုိကုိ-စက္မႈတကၠသုိလ္)တုိ႔က မတ္၂၅ရက္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေပႏွင့္စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕ ဗဟိုအမႈေဆာင္မ်ားကို တင္ျပေပးခဲ့ေၾကာင္း လည္း သတင္းရရွိသည္။
Source: http://www.yangonmedia.com
Category: Local News
0 comments:
Post a Comment