ဓါးျပအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ႏိုင္ငံ

ဓာတ္ပံု foreignpolicy.com
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံေတာ္ က်ဆုံးမႈ အၫႊန္းကိန္း။

ဘက္စံုယုိယြင္းေနတဲ့ တုိင္းျပည္စာရင္းထဲက ျမန္မာ

By ဦးတင္ေမာင္သန္း
တနဂၤေႏြ, 26 ဇြန္ 2011


၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြက္ ကမၻာတ၀န္း ဘက္စံုယုိယြင္းေနတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ား အၫႊန္းကိန္း အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ဒီလို ဘက္စံု ယိုယြင္းမႈေတြဟာ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ေခၚ ကမၻာတ၀န္း ဆက္ႏြယ္ ပတ္သက္လာမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သလား ဆိုတဲ့ အေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးပြဲ တရပ္ကိုေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၀ါရွင္တန္ဒီစီ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီပြဲမွာ ပူးတြဲ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္မ်ား ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ေရတပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မိုက္ခ္ မူလန္ (Mike Mullen) လည္း တက္ေရာက္ စကားေျပာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကေရာ ဒီအၫႊန္းကိန္း အစီရင္ခံစာမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ ယိုယြင္းက်ဆင္းေနပါသလဲ။ အျပည့္အစုံကို ဦးတင္ေမာင္သန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဘက္စံုယိုယြင္းမႈ အၫႊန္းကိန္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အာရွနဲ႔ ကမၻာမွာ ထိပ္ဆံုးပိုင္းမွာ ရွိေနပါတယ္။ အာရွမွာ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ပါကစၥတန္တို႔ ၿပီးရင္ တတိယေနရာမွာ ရွိေနၿပီး ကမၻာမွာေတာ့ နံပါတ္အဆင့္ ၁၈ မွာ ရွိေနပါတယ္။

ဒီအၫႊန္းကိန္းေတြကို Foreign Policy မဂၢဇင္းနဲ႔ Fund for Peace အဖြဲ႕တို႔က ပူးတြဲ အကဲျဖတ္ သတ္မွတ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအၫႊန္းကိန္းေတြက အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပိုင္ အစိုးရတရပ္ဟာ သူ႔မွာရွိတဲ့ တာ၀န္ေတြကို မထမ္းေဆာင္ႏုိင္တာ၊ တိုင္းျပည္တျပည္မွာ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံ အေျခအေနေတြကို မျဖည့္ဆည္းႏုိင္တာေတြကို ျပသေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရး သံုးသပ္သူေတြက နားလည္ၾကပါတယ္။

ကိုရီးယား တုိင္းမ္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းစာေတြမွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြကို ေ၀ဖန္သံုးသပ္သူ ကြတ္ကီး အမ်ဳိးသား ငယ္ဂ်င္ေပါင္ ကစ္ပ္ဂန္ (Nehginpao Kipgan) ကေတာ့ အၫႊန္းကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုလို ျမင္ပါတယ္။

“ႏုိ၀င္ဘာလ၊ ၂၀၁၀ တုန္းက သူတုိ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ေပမဲ့ အေျပာင္းအလဲ သိပ္မရွိဘူးဆိုတာ ေပၚတာေပါ့ေလ။”

ႏုိင္ငံေတာ္ကို ဦးထိပ္ထားၿပီး ဦးေဆာင္ေနၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးအေပၚ ျပည္သူလူထုက အယံုအၾကည္ ကင္းမဲ့ေနတာကို ေတြ႕ရတယ္လို႔ အၫႊန္းကိန္းက ဆိုပါတယ္။ အက်ယ္အျပန္႔ အက်င့္ပ်က္ ျခစားေနတာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အခြင့္ထူးခံ လူတစုက သူတို႔ အက်ဳိးအျမတ္အတြက္ခ်ည္း လုပ္ေနတာ၊ သူတို႔လုပ္ေနတာေတြကို လူအမ်ား ထင္သာ ျမင္သာ မခံႏိုင္တာ၊ တာ၀န္ခံမႈ မရွိတာ၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ျပည္သူေတြ ကိုယ္စားျပဳသူေတြ ႏိုင္ငံေတာ္မွာ ပါရွိတယ္လို႔ လူေတြက မထင္တဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္တရပ္ရဲ႕ တရား၀င္မႈကို ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ယိုယြင္းက်ဆင္းမႈ ၁၀၀% အျပည့္နီးနီး ရရွိေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ၉၀% အထက္ ယိုယြင္းက်ဆင္းေနတဲ့ အျခားနယ္ပယ္ ၂ ရပ္ကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ရာမွာ မညီမွ်မႈပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းကေတာ့ ၁၉၈၈ ကစၿပီး ႏွစ္စဥ္ ကမၻာမွာ အဆုိးဆုံးေနရာမွာ ထိပ္က ေနခဲ့တာပါ။ ဒါ့အျပင္ လူတခ်ဳိ႕က စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ အလုပ္အကိုင္ စသျဖင့္ အခြင့္အေရး ရရွိရာမွာ အုပ္စုအလိုက္ မညီမမွ် ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဒီအၫႊန္းကိန္းေတြက ျပသပါတယ္။

၈၀% အထက္ က်ဆင္းေနတဲ့ နယ္ပယ္ ၂ ရပ္ ရွိရာမွာ တခုကေတာ့ ဘာသာေရးအရ ျဖစ္ေစ၊ လူမ်ဳိးေရးအရ ျဖစ္ေစ၊ က်ားမ ခြဲျခားမႈအရ ျဖစ္ေစ၊ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္းမႈအရ ျဖစ္ေစ၊ လူအုပ္စုအလုိက္ နစ္နာေနၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကလည္း ရွိေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ေဆာင္ရြက္ရာမွာ မပါ၀င္ႏုိင္ေအာင္ ပထုတ္ထားတာေတြကိုလည္း ဒီ အုပ္စုလိုက္ နစ္နာမႈ အၫႊန္းကိန္း တြက္တဲ့အခါ ထည့္သြင္း စဥ္းစားခဲ့ပါတယ္။

လံုၿခံဳေရးနယ္ပယ္မွာ အၫႊန္းကိန္းကို စဥ္းစားတဲ့အခါ ႏုိင္ငံေတာ္အတြင္း ႏိုင္ငံေတာ္ငယ္ေလးတရပ္ ျဖစ္ေပၚလာေနတဲ့ အခ်က္ကိုလည္း အကဲျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ နယ္ပယ္မွာလည္း ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ က်ဆင္းမႈက ၈၅% ရွိေနတယ္လို႔ အၫႊန္းကိန္းက ျပေနပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရရဲ႕ ၀န္ေဆာင္မႈကလည္း ၈၀% ေက်ာ္ က်ဆင္းေနၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစား အတြင္းမွာ ဂိုဏ္းဂဏ ဖြဲ႕ေနတာေတြကလည္း ျမင့္မားေနတယ္လို႔ အၫႊန္းကိန္းက ဆိုပါတယ္။ ဒုကၡသည္အေရးကို ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ရာမွာလည္း က်ဆင္းေနၿပီး အလုပ္သမားေတြက အစ ပညာတတ္ေတြအဆံုး တုိင္းျပည္က ထြက္ခြာေနၾကတာကလည္း မ်ားျပားေနတာမို႔ ဒီနယ္ပယ္မွာလည္း ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ၈၀% ေက်ာ္ က်ဆင္းေနတယ္လို႔ အၫႊန္းကိန္းက အကဲျဖတ္ထားပါတယ္။ ဒါကလည္း မဆန္းဘူးလို႔ ဆိုရမွာပါ။

နယူးေယာက္ တကၠသိုလ္က ႏုိင္ငံေရးသိပၸံ ပါေမာကၡ အလတ္စ္တာ စမစ္သ္ (Alsastair Smith) ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနကို သံုးသပ္ၿပီး ေရွ႕အလားအလာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သာမန္ျပည္သူ တေယာက္အတြက္ အခုလို အႀကံေပးပါတယ္။

“လူေတြ သူတို႔ရဲ႕ တဦးခ်င္းဘ၀ တိုးတက္လာေအာင္ လုပ္ရမယ့္ အလုပ္အေနနဲ႔ က်ေနာ္ အႀကံေပးခ်င္တာကေတာ့ ဒီစနစ္ကေန ထြက္သြားႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖို႔ပါပဲ။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ဒါကို ၾကားခ်င္ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ျဖစ္ေပၚလာမယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ မျမင္ပါဘူး။”

ကြတ္ကီးလူမ်ဳိး ႏိုင္ငံေရး သံုးသပ္သူ ဆရာ ငယ္ဂ်င္ေပါင္ ကစ္ပ္ဂန္ကေတာ့ အခုလို ထင္ပါတယ္။

“သူတို႔ ပါ၀င္ခြင့္ကို အေျခအေန ေပးတဲ့အခါ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တုိင္းရင္းသားေတြေရာ၊ တျခား ဗမာျပည္ ဒီမုိကေရစီ အင္အားစုေတြေရာ စိတ္ႀကိဳက္ေပါ့ေလ၊ ႀကိဳက္သေလာက္ ပါ၀င္ခ်င္တဲ့၊ လုပ္ခ်င္တဲ့ဟာေတြ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ တႏွစ္ၿပီးတႏွစ္ ပိုေကာင္းလာမယ္လုိ႔ က်ေနာ္ အၿမဲတမ္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိပါတယ္။”

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ပထမမိန္႔ခြန္းမွာ အခု အၫႊန္းကိန္းမွာပါတဲ့ နယ္ပယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာသြားတာမို႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘက္စံုယိုယြင္းမႈ အၫႊန္းကိန္း ထြက္လာခဲ့ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တိုးတက္မႈေတြ ရွိလာႏုိင္မလား ဆိုတာကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္သူေတြက ျမင္ၾကပါတယ္။

Source News and Audio from
http://www.voanews.com/burmese/news/failed-state-myanmar-124574334.html



Source Audio from http://www.bbcburmese.com