လူမ်ိဳးေပ်ာက္ကြယ္မႈအႏၱရာယ္

လူမ်ိဳးေပ်ာက္ကြယ္မႈအႏၱရာယ္
(စ,အိုင္ဆူး)

ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအတြင္း၌ အမ်ိဳးသားလကၡဏာမ်ားသည္ စိုးရိမ္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ယုတ္ေလ်ာ့က် ဆင္းေနေသာ အေျခအေနတြင္းက်ေရာက္ေနသည္မွာ ျငင္းပယ္၍မရ,ႏိုင္ေတာ့ပါ၊ အထူးသျဖင့္လူမ်ိဳးတမ်ိဳး၏ အဂၤါရပ္လကၡဏာတရပ္ျဖစ္ေသာ စကားႏွင့္စာေပကြယ္ေပ်ာက္ျခင္းသည္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး၏နိဂုဏ္းခ်ဳပ္သာျဖစ္ သည္၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး၏ အထင္ရွားဆုံးေသာလကၡဏာတရပ္မွာ ဘာသာစကားသာျဖစ္သည္၊ ထိုဘာသာစကားေပၚ အေျခခံၿပီး စာေရးသားမႈမ်ားေပၚေပါက္လာခဲ့ရသည္။
စကားရွိ၍စာရွိသည္၊ စာရွိလွ်င္စကားတည္တံ့ႏိုင္သည္၊ ဤသို႔ျဖင့္ ဘာသာစကားႏွင့္ စာေပတို႔သည္အျပန္အ လွန္ဆက္စပ္ထိန္းသိမ္းျခင္းျဖင့္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး၏လကၡဏာရပ္မ်ားကို ေဖၚျပႏိုင္သည္။

လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားေနထိုင္ၾကေသာ ေဒသမ်ားသည္ ကရင္နီျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္ နယ္၊ ပဲခိုးတိုင္း၊ တနသၤာရီတိုင္း၊ ဧရာဝတီတိုင္းမ်ားအတြင္း ျပန္႔ႏွံ႔ေနထိုင္ၾကရာ ကရင္နီျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္ျပည္ နယ္တြင္ခပ္စိပ္စိပ္ေနထိုင္ျခင္းျဖင့္၎ အျခားလူမ်ိဳးမ်ား၏စီးပြါးေရးႏွင့္ဘာသာစကား လႊမ္းမိုးမႈအားနည္းေန ေသးေသာေၾကာင့္၎ လူမိ်ဳးတမ်ိဳး၏ ကိုယ္ပိုင္စကားသုံးႏႈံးမႈစံခ်ိန္ ျမင့္မားေနဆဲအေျခအေနတြင္ ေတြ႔ႏိုင္ပါ သည္။
ပဲခူးတိုင္း၊ တနသၤာရီတိုင္း၊ ေတာင္ေပၚေက်းရြာမ်ားတြင္ေနထိုင္ၾကေသာ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ဘာသာစကား ထိန္းသိမ္းမႈ အားေကာင္းဆဲရွိေနပါသည္။ ဧရာဝတီတိုင္း၊ ပုသိမ္ခ႐ိုင္၊ ဟသၤာတခ႐ိုင္၊ မအူပင္ခ႐ိုင္၊ ဖ်ာပုံခ႐ိုင္၊ ေျမာင္းျမခ႐ိုင္တို႔တြင္ေနထိုင္ၾကေသာ ပိုးကရင္၊ စေကာကရင္မ်ားအတြင္း စီးပြါးေရးႏွင့္ တျခားလူမ်ိဳးတို႔အလိုက္ ဘာသာစကားလႊမ္းမိုးမႈကို ၾကာရွည္စြာခံရသျဖင့္ ကရင္စကားေျပာဆိုမႈသည္ ကြယ္ေပ်ာက္ရၿပီးျဖစ္သည္။
က်န္ရွိေသာခ႐ိုင္မ်ားတြင္ေနထိုင္ေသာ ပိုးကရင္၊ စေကာကရင္မ်ားသည္ အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေခတ္မွ လယ္ ယာဥယ်ာဥ္ထြက္ကုန္မ်ားကို အေျခတည္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖင့္ အျခားလူမ်ိဳတို႔၏ဘာသာစကားႏွင့္ စီးပြါးေရးလႊမ္းမိုးမႈ ကုိအနည္းအက်ဥ္းသာ ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကရ,၍ ကိုယ္ပိုင္စကားကိုတစုံတရာ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့ၾကေသးသည္။
ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကားတည္တံ့မႈသည္ စာေပအားျဖင့္သာခိုင္ေစခဲ့ရာ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွစ,တင္ၿပီး ကရင္စာသင္ ေက်ာင္းမ်ားဖ်က္သိမ္းျခင္းခံခဲ့ရသျဖင့္ ကရင္ဘာသာစကားထိန္းသိမ္းမႈ အလြန္အားေလ်ာ့ေသာ အေျခအေနႏွင့္ ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ၾကရသည္။
လက္ရွိကရင္နီျပည္နယ္ရွိ ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စုအမ်ားအျပားတို႔သည္ မိမိတို႔၏ကိုယ္ပိုင္စကားေျပာဆိုမႈ အားေကာင္း ေနေသးေသာ္လည္း စာေပသုံးစြဲမႈအလြန္အားေပ်ာ့ေနေသးသည္၊ မ်ိဳးႏြယ္အမ်ားစုမွာ စာေပမရွိေသးပါ၊ လက္ရွိ ကရင္နီအစိုးရ,မွ တည္ထြင္ခဲ့ေသာစာေပသည္ မ်ိဳးႏြယ္စုအားလုံး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လက္ခံသုံးစြဲႏိုင္မႈ မရွိေသး ေပ၊ ဤသို႔ေသာအေျခအန၌ ေစ်းကြက္စီးပြါးေရးစနစ္လႊမ္းမိုးမႈအေျခအေနတြင္ အျခားေသာလူမ်ိဳးျခားဘာသာစ ကားမ်ားကို ရင္ဆိုင္ၾကရ,မည္ျဖစ္သည္။
ေတာင္ေျခေဒသ,အမ်ားအျပားမွာ ၿမိ့ဳေစ်းကြက္မ်ားကို ပိုမိုမွီခိုၾကရေသာအေျခအေနသို႔ က်ေရာက္လာျခင္းျဖင့္ ဘာသာစကား ေရာေထြးမႈကို ပထမအဆင့္ႀကံဳရမည္ျဖစ္သည္။
တနသၤာရီတိုင္းအတြင္းရွိ ကရင္ေက်းရြာမ်ားသည္ ၿမိတ္(ဘိတ္)၊ ထားဝယ္စကားေရာေထြးမႈကို အေတာ္အတန္ ႀကဳံေနၾကရၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း စကားႏွင့္စာေပထိန္းသိမ္းမႈတြင္ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေခတ္အတြင္း အေျခတည္ လာေသာ ခရစ္ယာန္ဘာသာကိုအေျခခံၿပီးအားေကာင္းဆဲရွိေသးသည္။
ပဲခူးတိုင္းတြင္ စေကာကရင္စကားသည္ ေတာင္ေပၚေဒသမ်ားတြင္ အေတာ္အတန္ရွိၿပီးေျမျပန္႔ေဒသမ်ားတြင္ ခရစ္ယာန္သာသနာေက်ာင္း၌သာ ေလ့က်င့္မႈအေတာ္အတန္က်န္ႏိုင္ခဲ့သည္၊ အလားတူပင္ ဧရာဝတီတိုင္းအ တြင္းကရင္စကားႏွင့္ကရင္စာေပသုံးစြဲမႈသည္ ကရင္အမ်ိဳးသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္ပြါးခဲ့ၿပီးသည့္ ေနာက္ ကရင္စာသင္ၾကားေသာေက်ာင္းအားလုံးကို ဖ်က္သိမ္းခံခဲ့ၾကရာ ကရင္စာေပတတ္ေျမာက္မႈအခြင့္လမ္း ဆုံး႐ႈံးခဲ့ၾကသည္။
၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွစ,၍ ကရင္စာေပကိုခရစ္ယာန္သာသနာျပဳေက်ာင္းအတြင္း၌သာ သင္ၾကားခြင့္ရွိခဲ့သည္၊ ခရစ္ ယာန္သာသနာကို ယုံၾကည္ကိုးကြယ္ေသာလူဦးရည္သည္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈံးပင္ျပည့္မွီျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
ခရစ္ယာန္သာသနာကိုအေျခခံေသာ ပိုးကရင္၊ စေကာကရင္စာအျပင္ သီးျခားတည္ထြင္သုံးစြဲေနေသာ ကရင္ စာေပမ်ားသည္လည္း သက္ဆိုင္ရာ ဗုဒၵဘာသာ ကက္သလစ္ဘာသာေက်ာင္းမ်ားကိုသာ အေျခခံၿပီးသင္ၾကား ခြင့္ရွိခဲ့ရာ အခြင့္လမ္းပို၍ပင္နည္းပါးခဲ့ေလသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ခရစ္ယာန္ဘာသာ ဗုဒၵဘာသာ ဗရင္ဂ်ီဘာသာ အသီးသီးကိုအေျခခံေသာ ကရင္စာအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုသင္ ၾကားတတ္ေျမာက္ႏိုင္သည့္အခြင့္လမ္းသည္ ကရင္စကားတည္တံ့ခိုင္ၿမဲမႈ၏ ၁၀%ဟုပင္သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။
ကရင္စကားေျပာႏိုင္သူမွာ ကရင္လူဦးရည္၏ ၅၀%ဟုပင္သတ္မွတ္ႏိုင္ေစကာမူ စာေပႏွင့္စကားသုံးစြဲမႈအခြင့္ အေရးနည္းျခင္းေၾကာင့္ ကရင္လူမိ်ဳးမ်ား၏ေဝါဟာရအျပည့္အစုံေျပာႏိုင္သူသည္ ၁၀%ပင္ရွိမည္မဟုတ္ေပ။
ကရင္စကားေျပာဆိုမႈသည္ စာေပတတ္ေျမာက္မႈအခ်ိဳးအစားထက္ အဆ,မတန္သာလြန္ေသာ္လည္း အျခားလူ မ်ိဳးတို႔၏လႊမ္းမိုးမႈေၾကာင့္ စကားေဝါဟာရေရာေထြးမႈမ်ား ေတြ႔ႀကဳံေနရ,ျခင္းလည္းရွိေနျပန္ပါသည္။
ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းရွိကရင္ေက်းရြာမ်ား ေရးေခ်ာင္းဖ်ားရွိကရင္ေက်းရြာမ်ား၊ ထားဝယ္ခ႐ိုင္ကရင္ေက်းရြာမ်ား တြင္ ရွမ္းစကား၊ မြန္စကား၊ ထားဝယ္စကား အသုံးအႏႈံးမ်ားႏွင့္ေရာေႏွာေျပာဆိုသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္၊သို႔ေသာ္
စီးပြါးေရးအရ,ႏိုင္ငံေရးအရ,လူမႈေရးအရ,အင္အားသာလြန္ေသာ ဗမာစကားသည္ ျမစ္ဝ,ကၽြန္းေပၚႏွင့္ေျမျပန္႔ေဒ သ,ကရင့္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို အဆ,မတန္လႊမ္းမိုးလွ်က္ရွိရာ ကရင္လူမ်ိဳးသည္၊ ေနာက္ဆုံး“ဗမာစကားေျပာလူ မိ်ဳး” အျဖစ္သို႔ လုံးဝ,ေျပာင္းလဲသြားမည္ျဖစ္သည္၊
လူမ်ိဳးတမ်ိဳး၏တည္တံ့ခိုင္ၿမဲမႈသည္ သက္ဆိုင္ရာမွီတင္းေနထိုင္ေနေသာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအတြင္း ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္း ႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံေရးအာဏာႏွင့္ အမွီအခိုကင္းေသာစီးပြါးေရး၊ အမွီအခိုကင္းေသာလူမႈေရး အေျခအေနတြင္ရွိရ, မည္ျဖစ္သည္၊ ဤအခြင့္အေရးမ်ားကိုဆုံး႐ႈံးေနလွ်င္ အျခားေသာအေျခအေနအရပ္ရပ္၏လႊမ္းမိုးမႈေၾကာင့္ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး၏လကၡဏာႏွင့္အညီ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲႏိုင္ေသာအခြင့္လမ္းကို ဆုံး႐ႈံးရ,မည္ျဖစ္သည္။
လက္ရွိကရင့္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းသည္
(၁) ျမန္မာျပည္အတြင္း ျပန္ႏွံ႔စြာေနထိုင္ၾကျခင္း။
(၂) စာေပသင္ၾကားႏိုင္ေသာအခြင့္အေရး ဆုံး႐ႈံးျခင္း။
(၃) အျခားလူမ်ိဳးမ်ား၏စီးပြါးေရးေစ်းကြက္ အလႊမ္းမိုးခံရ,ျခင္း။
(၄) စာေပအမ်ိဳးမ်ိဳး တည္ထြင္အသုံးျပဳၾကရ,ျခင္း။

စသည့္အေျခအေနမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားလကၡဏာဆုံး႐ႈံးပ,ေပ်ာက္မႈ၏ အႏၱရာယ္မ်ားသာျဖစ္သည္။
ထိုအေျခအေနကို ကာကြယ္ရန္အဓိက,အက်ဆုံးေသာလိုအပ္ခ်က္မွာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးအတြက္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရွိေသာ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္အာဏာျဖစ္သည္၊ ကရင့္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းသည္ ယေန႔ျမန္မာျပည္တြင္“ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္း ခြင့္” ဆုံး႐ႈံးေနေသာအေျခအေနတြင္ရွိသည္ ထိုအေျခအေနကိုရ,ယူႏိုင္ရန္ မည္သို႔ေသာအေျခအေနမ်ားကို ဖန္ တီးယူရ,မည္ကို ကရင့္ေရွ႕ေဆာင္အဖြဲ႔မ်ားကသာ တာဝန္ယူၾကရမည္ျဖစ္သည္။

စအိုင္ဆူး

September 01 2001 ပထမအႀကိမ္ေျမာက္အားမာန္သစ္မဂၢဇင္းမွ ကူးယူေရးသားေဖၚျပသည္။